Kleurstoffen en bijbehorende E-nummers
De E-nummers E100 tot en met E199 staan voor kleurstoffen die worden gebruikt in onze dagelijkse voeding. Kleurstoffen zijn ervoor bedoeld om producten te voorzien van een mooiere of versterkte kleur zodat deze aantrekkelijker zijn om te kopen. Welke E-nummers bestaan er in deze categorie en welke brengen gezondheidsrisico's met zich mee als deze worden geconsumeerd?
Wat zijn kleurstoffen?
Kleurstoffen zijn stoffen die synthetisch of natuurlijk worden gewonnen en die worden gebruikt om producten van een bepaalde kleur te voorzien. Daarnaast kan het ook zijn dat de kleurstof wordt gebruikt om de kleur van een bepaald product te versterken. Je kent het wel: je loopt in de winkel en van verschillende soorten producten liggen er allerlei varianten in de schappen. Je weet haast niet welk product je moet kopen. Je ogen zullen het eerste vallen op producten die er het meest aantrekkelijk uitzien, voordat je begint te lezen wat de ingrediënten zijn. Hierin speelt kleur een grote rol. Een doorzichtig en kleurloos snoepje zal veel minder de aandacht trekken dan een felgekleurd en mooi vormgegeven snoepje. Mensen kiezen er dan ook vaak voor om de felgekleurde snoepjes te kopen, want door de kleur zien die er ook veel lekkerder en aantrekkelijker uit. Het kan daarnaast ook zijn dat kleuren moeten worden versterkt. Een voorbeeld hiervan zijn de kleuren van zuivelproducten. Denk hierbij bijvoorbeeld aan aardbeienvla. Als je aan aardbeien denkt, dan denk je automatisch aan de kleur rood omdat de vruchten ook prachtig rood zijn. Wat voor verassing zou het zijn als je aardbeien vla uit het pak in je kommetje giet en deze blijkt helemaal wit te zijn. Aan de smaak zal het zeker niet liggen, maar de verwachting om de kleur rood te zien, wordt niet beantwoord. Tijdens de verwerking van sommige producten zoals vla vervallen vele kleurstoffen uit de ingrediënten die zijn gebruikt zoals de aardbeien. De hoeveelheid aardbeien kunnen er nooit voor zorgen dat de vla zijn rode kleur krijgt. Daarom wordt er dit soort gevallen gebruik gemaakt van kleurstoffen om de kleuren te versterken.
Zijn die kleurstoffen wel zo gezond?
Sommige kleurstoffen worden geheel onttrokken uit natuurlijke producten. Hier is natuurlijk niks mis mee. Deze kleurstoffen brengen dan ook geen gezondheidsrisico's met zich mee als deze worden geconsumeerd. Sommige andere kleurstoffen die synthetisch zijn oftewel kunstmatig worden gecreëerd brengen wel gezondheidsrisico's met zich mee. Er zijn zelfs een paar kleurstoffen die zodanig gevaarlijk zijn dat deze niet meer mogen worden gebruikt. Voor andere kleurstoffen die minder gevaarlijk zijn maar die wel gezondheidsrisico's met zich meebrengen, is het verplicht om de consument hierover te waarschuwen door middel van een etiket op de verpakking van het product waarin deze stof gebruikt is.
Southampton Six en Azo-kleurstoffen
Azo-kleurstoffen zijn synthetische kleurstoffen die gezondheidsrisico's met zich meebrengen. Er is een uitgebreid onderzoek gedaan door de universiteit van Southampton waarbij er een verband werd gevonden tussen de azo-kleurstoffen en hyperactiviteit bij kinderen. Daarnaast werd er ook aangetoond dat mensen die allergisch zijn voor salicylaten (stoffen die voorkomen in planten. Deze beschermen hen tegen insecten en ziekten. De stof wordt ook gebruikt in pijnstillers zoals Aspirine), gezondheidsklachten kunnen krijgen. Daarnaast zijn de kleurstoffen ook afgeraden voor mensen die lijden aan astma. Dit omdat de kleurstoffen de astma kan verergeren.
Alle E-nummers behorende bij de kleurstoffen op een rij:
- E100 Curcumine/ Kurkuma
- E101 Riboflavine
- E102 Tartrazine
- E104 Chinolinegeel
- E106 Riboflavine-5'-fosfaat mononatriumzout.
- E120 Cochenille, karmijn, karmijnzuur, karmozijnrood
- E122 Azorubine
- E123 Amaranth
- E124 Ponceau 4R, Cochenille rood A
- E127 Erythrosine
- E128 Rood 2G
- E129 Allura Rood AC
- E131 Patentblauw V
- E132 Indigotine, indigokarmijn
- E133 Briljantblauw FCF
- E140 Chlorofylen en chlorofyllinen
- E141 Kopercomplexen van chlorofylen en chlorofyllinen
- E142 Briljantzuurgroen BS
- E150a Karamel
- E150b Alkali-sulfietkaramel
- E150c Ammoniakkaramel
- E150d Sulfiet-ammoniakkaramel
- E151 Briljantzwart BN
- E153 Koolstof
- E155 Bruin HT
- E160a Caroteen: bètacaroteen, Gammacaroteen
- E160b Anatto, Bixine, norbixine, orleaan
- E160c Paprika-extract, capsanthine, capsorubine
- E160d Lycopeen
- E160e Beta-apo-8'-carotenal
- E161a Flavoxanthine
- E161b Luteïne
- E161c Kryptoxanthine
- E161d Rubixanthine
- E161e Violaxanthine
- E161f Rhodoxanthine
- E161g Canthaxantine
- E161h Zeaxanthine
- E161i Citranaxanthine
- E161j Astaxanthine
- E162 Bietenrood, betanine
- E163 Anthocyanen
- E170 Calciumcarbonaat
- E171 Titaandioxide
- E172 IJzeroxiden en IJzerhydroxiden
- E173 Aluminium
- E174 Zilver
- E175 Goud
- E180 Litholrubine BK
- E181 Looizuur
Let er goed op of het voor jou interessanter is dat een product er goed uitziet of dat het belangrijker is dat je gezond eet. Zoek daarom altijd uit of het E-nummer gezondheidsrisico's met zich meebrengt of niet.